Nispenaren in de regierol

In het Klimaatakkoord is bepaald dat gemeenten de regierol hebben bij de wijkgerichte aanpak.

Nispenaren hebben hierover met de gemeente gesproken en willen de bewoners in de regierol plaatsen. De gemeente steunt dit initiatief. In het verleden hebben de Nispenaren aangetoond zoiets te kunnen. Kijk daarvoor naar de Heerlijckheijd Nispen.

Hoe gaan de Nispenaren dat doen?

Door met elkaar de weg te zoeken naar een Nispense energietransitie. Dat begint met een dorpsdialoog. Daarbij kunnen Nispenaren zelf aangeven wat hun kijk is op het aardgasvrij maken van Nispen. Aardgasvrij word je niet vanzelf en iedereen wil er in de winter warmpjes bij zitten. De vanzelfsprekendheid dat je dit doet door de cv ketel of gashaard in te schakelen is binnenkort voorbij. Er zijn Nispenaren die we als koploper kunnen beschouwen, omdat ze met heel veel inspanning een energieneutraal huis hebben gebouwd. Daarvoor moet je wel veel kennis en lef in huis hebben en knappe koppen inschakelen. Maar de vraag is vervolgens of we dit voor alle inwoners van Nispen kunnen realiseren. En vooral ook of we dat kunnen in de wat oudere huizen.
Daarom is het goed dat Nispenaren gaan nadenken over hoe we dit in Nispen samen gaan doen. Daarom ook begint het Nispens Energie Collectief (NEC) met de dorpsdialogen.

Je eigen huis getest

De eerste gedachte die opkomt is: “Hoe staat mijn eigen huis ervoor?” Hoeveel zou er gedaan kunnen of moeten worden om mijn huis aardgasvrij te maken? Hoeveel energie verbruikt mijn huis eigenlijk? Is mijn huis wel voldoende geïsoleerd? Hoe minder energie mijn huis verbruikt des te kleiner is mijn energieprobleem. Het nadenken over energie begint bij jezelf. Je kunt je huis laten testen op lekkage. Uit ervaringen elders blijkt dat zo’n test voor de bewoner veel energiewinst en comfort op kan leveren. Daarom verloot het NEC enkele van deze testen onder de deelnemers aan de dorpsdialogen.

Zijn er wel genoeg energiebronnen in Nispen?

Als je van het aardgas af wil heb je een andere energiebron nodig om er warm bij te zitten. Andere fossiele brandstoffen stoten nog meer CO₂ uit en zijn zeer ongewenst. Als aardgas niet meer beschikbaar is komen we dan in de kou te zitten? Het is voor veel mensen belangrijk om te weten of het anders kan. Daarom een opsomming van mogelijke warmtebronnen:

1. De aarde bevat warmte die we op verschillende manieren eruit kunnen halen met bijvoorbeeld aardwarmte techniek of geothermie.
2. De zon geeft warmte die we op kunnen slaan in een zogenaamde warmtepit om onze huizen mee te verwarmen.
3. De wind kan gebruikt worden om energie op te wekken (elektriciteit) waarmee je warmtepompen kunt laten werken, maar ook elektrisch kunt koken en verwarmen.
4. De zon kan via PV panelen stroom leveren.
5. Oppervlaktewater is vaak al te warm en daar kunnen we de warmte uithalen om huizen en bedrijven van warmte te voorzien. In Nispen kun je denken aan de Molenbeek.

Misschien zijn er nog wel meer warmtebronnen of mogelijkheden om warmte terug te winnen uit bijvoorbeeld rioolwater.

Nispen doet het zelf

De kern Nispen ligt afgezonderd van de kern Roosendaal. Daarmee ligt het voor de hand dat Nispen een eigen energievoorziening onderzoekt, los van wat de oplossing wordt voor de dichter bevolkte wijken van Roosendaal.

Het NEC ziet daarom een belangrijke rol weggelegd voor de bewoners. Het lijkt ons zinvol om te onderzoeken hoe zij denken over de energietransitie en of zij willen komen tot een gezamenlijk initiatief waarbij zij zelf de verantwoordelijkheid nemen en de regie voeren. Een duurzaam Nispen met goede uitkomsten voor het leefklimaat en waarbij de voordelen bij de inwoners terecht komen. Natuurlijk zal er professionele inzet nodig zijn voor ontwikkeling, beheer en exploitatie van een aardgasvrije warmtevoorziening in Nispen. Dat kan bij een grotere partij neergelegd worden – onder regie van de bewoners/eigenaars van een lokale voorziening. Die grotere partij kán ook een samenwerkingsverband van bewonersinitiatieven zijn, of een bestaande netbeheerder.

Meestal nemen commerciële partijen het initiatief en vragen zij de bewoners of ze als klant mee willen doen. In Nispen draaien we dit om: wij vragen de bewoners of zij het zelf willen doen. Dit zonder welke partij dan ook uit te sluiten. In Nispen willen wij met de eigen bewoners bezien hoe wij samen tot een duurzame energie-oplossing voor het dorp kunnen komen.

Visie

De visie van het NEC is dat de Nispenaren eerst zelf de regie moeten nemen van de energietransitie.
Doen we dat niet dan lopen we het risico iets opgedrongen te krijgen van de gemeente of worden we eenvoudigweg een kavel van grote spelers.
Dan zijn we niet meer dan een speelbal.
Nu hebben we de kans om samen de oplossing te vinden voor een duurzame Heerlijckheijd Nispen.
Grijp die kans door mee te doen met de dorpsdialogen, die starten op 4 oktober 2021.